Muzyka polska na płytach
Treść
Henryk Pachulski (1859-1921) to kolejny zapomniany, wybitny polski kompozytor i pianista, którego muzyka pojawiła się na rynku fonograficznym dzięki staraniom Jana A. Jarnickiego i Acte Préalable. Kompozytor w swoich czasach był wybornym muzykiem obracającym się wśród najwybitniejszych twórców i artystów. W tym roku obchodzimy 150. rocznicę jego śmierci. Premierowego nagrania jego dzieł fortepianowych podjęła się wybitna rosyjska pianistka Lubow Nawrocka, która od kilkunastu lat mieszka w Polsce.
Dokonania kompozytorskie Pachulskiego są znaczące, w jego muzyce spotykamy się z syntezą różnych stylów i tendencji. Nieustanna potrzeba tworzenia i widzenie w tym celu życia i swego powołania sprawiło, że tu odczuwał swój prawdziwy "palec Boży". Początek dojrzałości Pachulskiego jako kompozytora przypadła na ostatni okres twórczości Czajkowskiego. Pachulski zaprzyjaźnił się z najwybitniejszymi osobowościami muzycznymi tamtych czasów: Antonim Rubinsteinem, Henrykiem Wieniawskim, Claudem Debussym. Wszyscy oni byli stałymi bywalcami domu mecenas sztuki Nadieżdy von Meck, gdzie brat Pachulskiego - Władysław, był domowym nauczycielem muzyki.
Pachulski zrekonstruował wszystkie elementy języka muzycznego w głębokiej zależności od muzyki ludowej. Mowa tu o niewątpliwym pierwiastku tanecznym obecnym w jego muzyce. We wszystkich kompozycjach, które nagrano na płycie, widoczny jest wysoki dynamizm sztuki improwizacji i jego biegłość pianistyczna. Przeważają utwory wymagające plastycznego legata, polirytmia, koronkowa finezja faktury (Wariacje op. 1, Polonez op. 5, Preludia op. 8). Decydującą cechą jego estetyki kompozytorskiej stała się też epickość i liryzm, a także szczególna śpiewność, poetyckość, z rzadka element dramatyzmu, a także powracający element taneczności i swoista żartobliwość. Utwory fortepianowe zajmują w jego twórczości najważniejsze miejsce. Jest ich ponad 70. A pisał też utwory symfoniczne i kameralne. Nie do pominięcia jest obfitość aranżacji utworów innych kompozytorów na dwie i cztery ręce, ze szczególnym naciskiem na dzieła symfoniczne Piotra Czajkowskiego (które to opracowania sam Czajkowski uważał za znakomite). Henryk Pachulski jest nierozerwalną częścią polskiej kultury, wzbogaca i kontynuuje jej wielkie tradycje, intelektualizm, głęboki humanizm i zawartą w nim miłość do Ojczyzny.
Lubow Nawrocka, która podjęła się pionierskiego zadania premierowego nagrania dzieł Henryka Pachulskiego, ukończyła z wyróżnieniem Konserwatorium im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie. Od 1990 roku mieszka w Polsce. Występuje z powodzeniem jako solistka i kameralistka oraz regularnie bierze udział w festiwalach oraz kursach mistrzowskich na całym świecie. Posiada szeroki repertuar obejmujący muzykę baroku po utwory najnowsze. W muzyce Pachulskiego artystka w piękny sposób ukazuje swój wielki talent i kunszt pianistyczny. Znakomicie buduje narrację muzyczną prezentowanych utworów. Prawdziwy pazur pianistyczny pokazuje w zakończeniu płyty, czyli w fenomenalnie zagranej II Sonacie op. 27, gdzie wyśmienicie rozplanowana dramaturgia formy sonatowej idealnie splata się z pięknym dźwiękiem fortepianu i kapitalnie prowadzoną narracją muzyczną. Przez co samo dzieło zyskuje bardzo inteligentną i fascynującą interpretację. Zresztą w każdym utworze płyty Lubow Nawrocka potrafi znakomicie różnicować barwę i artykulację frazy muzycznej. Pianistka po mistrzowsku wyczuwa i prezentuje zawarte w nutach emocje i nasyca je ciepłem. W efekcie otrzymujemy nie tylko prawdziwy popis wirtuozerii, ale i muzykowanie najwyższej próby. Zachęcam każdego do sięgnięcia po takie odkrycia muzyczne, bo naprawdę, słuchając tak dobrych nagrań, możemy być dumni ze swojej kultury i jej muzycznego dziedzictwa, które z niewiadomych przyczyn popadło w zapomnienie.
ks. Arkadiusz Jędrasik
Henryk Pachulski, Utwory fortepianowe vol. 1 - Lubow Nawrocka AP0187.
Płytę można kupić w: Acte Préalable:
"Nasz Dziennik" 2009-08-04
Autor: wa